Quyền lợi và nghĩa vụ trong hợp đồng xây dựng là nền tảng đảm bảo minh bạch, công bằng và an toàn pháp lý cho mọi dự án. Việc nắm rõ các điều khoản về trách nhiệm, quyền lợi và cam kết sẽ giúp giảm thiểu rủi ro, đồng thời đảm bảo tiến độ và chất lượng công trình. Hãy cùng xây dựng UDC khám phá chi tiết các quy định quan trọng trong hợp đồng xây dựng!
1. Khái Niệm Về Hợp Đồng Xây Dựng
Hợp đồng xây dựng là thỏa thuận pháp lý giữa chủ đầu tư (Bên A) và nhà thầu (Bên B) quy định cụ thể:
- Phạm vi công việc: Chi tiết các hạng mục thi công, tiêu chuẩn kỹ thuật và vật liệu sử dụng.
- Tiến độ và chi phí: Lịch trình thực hiện, các mốc thời gian, điều kiện thanh toán và phương thức xử lý phát sinh.
- Nghiệm thu và bảo hành: Quy trình nghiệm thu công trình sau bàn giao và các cam kết bảo hành.
Theo Luật Xây Dựng 2014 (sửa đổi, bổ sung 2020) và Nghị định 37/2015/NĐ-CP, các hợp đồng phải được soạn thảo trên cơ sở bình đẳng, tự nguyện, trung thực và hợp tác, đảm bảo không vi phạm pháp luật.
2. Trách Nhiệm Của Chủ Đầu Tư (Bên A)
2.1. Quyền Lợi Của Bên A
- Quyền sử dụng & sở hữu: Chủ đầu tư có toàn quyền kiểm soát công trình theo hợp đồng.
- Giám sát thi công: Được cử giám sát kỹ thuật kiểm tra tiến độ và chất lượng, từ đó yêu cầu nhà thầu thực hiện sửa chữa nếu có sai sót.
- Yêu cầu thay đổi: Trong trường hợp phát hiện vật tư không đạt chuẩn hoặc lỗi do nhà thầu gây ra, chủ đầu tư có quyền yêu cầu dừng thi công, sửa chữa hoặc đơn phương chấm dứt hợp đồng.
- Từ chối vật tư không phù hợp: Chủ đầu tư có thể từ chối sử dụng những vật tư không đạt tiêu chuẩn đã thỏa thuận.
Ví dụ: Khi ký hợp đồng xây dựng dự án chung cư cao cấp, nếu phát hiện nhà thầu sử dụng vật liệu kém chất lượng, chủ đầu tư có thể yêu cầu thay thế ngay và nếu cần, chấm dứt hợp đồng kèm yêu cầu bồi thường thiệt hại.
2.2. Nghĩa Vụ Của Bên A
- Bàn giao mặt bằng: Cung cấp mặt bằng thi công rõ ràng, đánh dấu ranh giới, mốc cao độ, vị trí cấp thoát nước… (được xác nhận qua biên bản có chữ ký của các bên).
- Xác nhận hiện trạng xung quanh: Kiểm tra và xác nhận tình trạng công trình lân cận trước khi khởi công.
- Cung cấp tài liệu pháp lý đầy đủ: Đảm bảo tính hợp pháp và đầy đủ của các tài liệu liên quan đến dự án.
- Phối hợp và phản hồi kịp thời: Giải quyết các yêu cầu của nhà thầu trong thời gian quy định (03 đến 10 ngày tùy theo từng trường hợp).
- Thanh toán đúng hạn: Thanh toán theo tiến độ hợp đồng; nếu chậm, chịu lãi suất 0,05%/ngày trên số tiền trễ.
- Hỗ trợ kỹ thuật: Cung cấp hệ thống internet/wifi, nguồn điện và nước ổn định phục vụ thi công.
Ví dụ: Trong dự án nhà phố 4 tầng, chủ đầu tư phải bàn giao mặt bằng rõ ràng bằng biên bản xác nhận, tránh gây nhầm lẫn hay tranh chấp sau này.
3. Trách Nhiệm Và Quyền Lợi Của Nhà Thầu (Bên B)
3.1. Quyền Lợi Của Bên B
- Thi công theo bản vẽ đã duyệt: Nhà thầu phải thực hiện công trình theo thiết kế được chủ đầu tư phê duyệt và theo phương án thi công đã thống nhất.
- Đề xuất thay đổi: Có quyền đề xuất chỉnh sửa nếu phát hiện sai sót gây ảnh hưởng đến chất lượng, với trách nhiệm chỉnh sửa khi lỗi thuộc về mình.
- Từ chối công việc ngoài phạm vi hợp đồng: Có thể từ chối thực hiện các hạng mục không được nêu rõ trong hợp đồng.
- Điều chỉnh chi phí: Được điều chỉnh chi phí khi có thay đổi về chủ trương đầu tư hoặc thiết kế từ chủ đầu tư.
- Quyền sử dụng hình ảnh công trình: Sử dụng hình ảnh công trình cho mục đích quảng bá.
Ví dụ: Nếu nhà thầu nhận thấy thiết kế đường ống có nguy cơ rò rỉ, họ có quyền đề xuất sửa đổi để đảm bảo chất lượng công trình.
3.2. Nghĩa Vụ Của Bên B
- Đảm bảo chất lượng & tiến độ: Cán bộ kỹ thuật và đội ngũ giám sát đảm bảo thi công đúng tiến độ và chất lượng cam kết.
- Chịu trách nhiệm sửa chữa: Nếu có lỗi do nhà thầu gây ra, họ phải chịu trách nhiệm sửa chữa và bồi thường thiệt hại.
- Phản hồi yêu cầu nhanh chóng: Trả lời các yêu cầu của chủ đầu tư trong vòng 03 ngày làm việc.
- Đảm bảo an toàn lao động: Chịu trách nhiệm về an toàn cho công nhân và khu vực thi công.
- Bảo mật thông tin: Không chuyển giao quyền nghĩa vụ cho bên thứ ba nếu chưa được chủ đầu tư đồng ý.
- Chịu phạt khi chậm tiến độ: Nếu chậm tiến độ từ 01 tháng trở lên, bị phạt 0,05% giá trị hợp đồng/tuần, tối đa không quá 8% tổng giá trị hợp đồng.
Ví dụ: Trong trường hợp sử dụng vật liệu không đúng tiêu chuẩn, nhà thầu sẽ phải chịu trách nhiệm sửa chữa, bồi thường và đảm bảo không làm gián đoạn tiến độ thi công.
3.3. Nhà Thầu Phụ & Nhà Cung Cấp Vật Tư
- Quy định giao việc: Nhà thầu chính không được giao lại toàn bộ công việc cho nhà thầu phụ nếu chưa có sự giám sát và chịu trách nhiệm trước chủ đầu tư.
- Thông báo trước khi triển khai: Nhà thầu phải thông báo cho chủ đầu tư trước khi các nhà thầu phụ bắt đầu công việc.
- Phản đối thuê nhà thầu phụ: Nếu chủ đầu tư tự ý thuê nhà thầu phụ mà không được sự đồng ý của nhà thầu chính, nhà thầu có quyền từ chối hoặc đơn phương chấm dứt hợp đồng kèm theo yêu cầu bồi thường thiệt hại.
4. Những Tranh Chấp Phổ Biến Và Nguyên Nhân
Dù hợp đồng xây dựng đã được soạn thảo chi tiết, nhưng tranh chấp vẫn có thể xảy ra do:
- Thanh toán: Chủ đầu tư chậm thanh toán hoặc yêu cầu phát sinh ngoài hợp đồng.
- Tiến độ thi công: Do chậm bàn giao mặt bằng hoặc thiếu hụt nhân lực, máy móc.
- Chất lượng công trình: Sự chênh lệch giữa thực tế thi công và bản vẽ thiết kế, hoặc do vật liệu không đạt tiêu chuẩn.
- Bảo hành & bảo trì: Tranh chấp phát sinh sau bàn giao khi có sai sót kỹ thuật hoặc thay đổi không phù hợp.
5. Giải Pháp Đảm Bảo Thực Hiện Hợp Đồng Xây Dựng
Để giảm thiểu tranh chấp và đảm bảo quyền lợi cho cả hai bên, “Xây Nhà Đẹp” và các chuyên gia từ công ty xây dựng udc khuyến nghị:
- Soạn thảo hợp đồng chặt chẽ: Ghi rõ phạm vi công việc, tiêu chuẩn kỹ thuật, tiến độ, hình thức nghiệm thu, thanh toán và bảo hành.
- Giám sát chất lượng nghiêm ngặt: Chủ đầu tư nên thuê đơn vị tư vấn giám sát chuyên nghiệp và ghi nhận biên bản nghiệm thu theo từng giai đoạn.
- Thanh toán minh bạch: Đảm bảo nguồn tài chính và thực hiện thanh toán theo tiến độ đã cam kết.
- Giải quyết tranh chấp hiệu quả: Ưu tiên thương lượng, hòa giải; nếu cần, sử dụng trọng tài hoặc khởi kiện tại tòa án.
- Bảo lãnh hợp đồng: Yêu cầu bảo lãnh thực hiện hợp đồng và bảo lãnh thanh toán từ cả hai bên để giảm thiểu rủi ro.
Kết Luận
Việc hiểu và thực hiện đầy đủ quyền lợi – nghĩa vụ trong hợp đồng xây dựng là điều cần thiết để bảo vệ quyền lợi hợp pháp, hạn chế rủi ro và tránh các tranh chấp trong quá trình thi công. Để soạn thảo hợp đồng chặt chẽ và phù hợp, bạn nên tham khảo ý kiến từ các chuyên gia pháp lý hoặc đơn vị tư vấn xây dựng uy tín như công ty xây dựng udc.
👉 Nếu bạn đang có dự định ký hợp đồng xây dựng và cần tư vấn chi tiết, hãy liên hệ với UDC để được hỗ trợ chuyên nghiệp, giúp bạn an tâm triển khai công trình!